Chế độ ăn thuần chay và toàn thịt: Sự chênh lệch calo có thể làm tăng cholesterol xấu
Một nghiên cứu mới đây cho thấy sự khác biệt về mức calo giữa chế độ ăn thuần chay và chế độ ăn toàn thịt có thể làm tăng nồng độ cholesterol LDL – hay còn gọi là "cholesterol xấu".
Thí nghiệm thực tế từ sinh viên y khoa Harvard
Nick Norwitz, 25 tuổi, sinh viên y khoa tại Đại học Harvard, đã thực hiện một thí nghiệm cá nhân để so sánh tác động của chế độ ăn thuần chay và chế độ keto toàn thịt đối với sức khỏe. Trong một tuần, anh áp dụng chế độ thuần chay với các thực phẩm chính gồm đậu phụ, bột protein chay, rau xanh, chocolate đen và bơ hạt mắc ca. Chất béo chủ yếu đến từ dầu mắc ca, dầu ô liu và dầu mè rang.
Trước đó, Norwitz từng theo chế độ keto toàn thịt – hay còn gọi là carnivore diet – một biến thể của ketogenic, trong đó thực đơn chủ yếu gồm thịt và các sản phẩm động vật, loại bỏ hoàn toàn carbohydrate từ thực vật.
Kết quả kiểm tra sức khỏe sau thử nghiệm cho thấy mức cholesterol LDL của anh tăng lên đáng kể. Điều này trái ngược với giả định rằng chế độ thuần chay – với ít chất béo bão hòa và giàu chất xơ – sẽ giúp giảm cholesterol xấu.
Sự chênh lệch calo và ảnh hưởng đến cholesterol
Norwitz ghi nhận sự khác biệt lớn về lượng calo tiêu thụ ở hai chế độ ăn. Khi theo keto toàn thịt, anh tiêu thụ trung bình 3.479 calo/ngày – mức đủ để duy trì cân nặng. Trong khi đó, với chế độ thuần chay, lượng calo giảm xuống chỉ còn 2.054 calo/ngày, khiến anh sụt khoảng 1,9 kg trong một tuần.
Theo Norwitz, sự sụt cân nhanh chóng có thể là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng đột biến của cholesterol LDL. Nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối quan hệ nghịch đảo giữa mức LDL và chỉ số khối cơ thể (BMI): khi BMI giảm, LDL có xu hướng tăng.
Ngoài ra, tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa từ thực vật như dầu dừa hay dầu cọ cũng có thể làm tăng cholesterol LDL.
Chuyên gia khuyến cáo về chế độ ăn
Tiến sĩ Bradley Serwer, bác sĩ tim mạch kiêm Giám đốc Y tế tại VitalSolution, nhận định rằng không phải thực phẩm nào dán nhãn "thuần chay" cũng tốt cho sức khỏe. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là carbohydrate tinh chế – yếu tố thường thấy trong nhiều sản phẩm thuần chay.
Bên cạnh đó, yếu tố di truyền cũng có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa cholesterol. Việc thay đổi đột ngột chế độ ăn có thể gây ra những biến động bất thường trong sinh lý cơ thể, bao gồm sự thay đổi mức cholesterol.
Tiến sĩ Serwer khuyến nghị những người lựa chọn chế độ thuần chay nên tập trung vào thực phẩm toàn phần, ít chế biến và bổ sung chất béo lành mạnh như bơ, các loại hạt và dầu ô liu để duy trì sức khỏe chuyển hóa ổn định.
Dù Norwitz khẳng định rằng con người có thể sống khỏe với chế độ ăn thuần chay, anh cũng nhấn mạnh rằng đây không phải yếu tố bắt buộc để đảm bảo sức khỏe tối ưu. Thí nghiệm cá nhân này, theo anh, là động lực để mọi người tìm hiểu sâu hơn về cơ thể và các cơ chế chuyển hóa của chính mình.
